Năm 2013 có tín hiệu cho thấy thị trường bất động sản điển hình là dự án alibaba an phước đã chạm đáy và bắt đầu xu hướng hồi phục đi lên”. Đó là đánh giá của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam khi nhìn lại một năm với rất nhiều sự kiện diễn ra trên thị trường này. Dấu ấn lớn nhất của thị trường bất động sản năm 2013 dưới con mắt cơ quan được giao trách nhiệm quản lý, điều hành thị trường là gì?


Năm 2013, cùng với tình hình kinh tế vĩ mô đã có chiều hướng ổn định trở lại thì thị trường bất động sản cũng đã có những dấu hiệu tích cực đáng ghi nhận. Theo tôi, dấu ấn lớn nhất là giá cả hàng hóa bất động sản tiếp tục giảm ở hầu hết các dự án với mức giảm từ 10% đến 30%, thậm chí có dự án giảm đến 50% so với cuối năm 2011. Việc giảm giá bất động sản trong năm qua có lợi hơn cho khách hàng, giúp giao dịch tăng trở lại, đặc biệt, số lượng giao dịch trong quý IV/2013 đã tăng gấp đôi so với quý đầu năm. Điều này cho thấy, sự quan tâm cũng như lòng tin của người tiêu dùng đã bắt đầu quay trở lại với thị trường bất động sản.

Nhưng đáng kể hơn cả là cơ cấu hàng hóa bất động sản đã được điều chỉnh sát với nhu cầu thị trường, các doanh nghiệp đã chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh, điều chỉnh cơ cấu sản phẩm. Vì vậy, nếu như trước đây, chúng ta thừa các căn hộ có quy mô lớn, giá cao trên 20 triệu đồng/m2, thì hiện nay, thị trường đất nền alibaba có sự dịch chuyển mạnh mẽ sang những căn hộ có quy mô nhỏ và trung bình với giá dưới 20 triệu đồng/m2, cá biệt có dự án chỉ 10 triệu đồng/m2.

Mức giá này đã đánh đúng vào nhu cầu thật và khả năng thanh toán của người tiêu dùng. Đáng lưu ý là hầu hết các giao dịch mua bán này là thật, mua xong là có người vào ở chứ không đầu tư để đấy. Trong bối cảnh khó khăn, thị trường đặt rất nhiều kỳ vọng vào gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng, nhưng cho đến nay, có ý kiến cho rằng, gói tín dụng này đã thất bại khi mới chỉ giải ngân được hơn 1,5%. Ông lý giải thế nào về sự chậm trễ trên? Gói tín dụng 30.000 tỷ đồng có mục tiêu là giúp những đối tượng thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở có điều kiện tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để cải thiện nhà ở, đồng thời có tác dụng lan tỏa tới thị trường đã được triển khai và thu được kết quả bước đầu, tuy nhiên đúng là tiến độ giải ngân vẫn còn chậm. Nguyên nhân của tình trạng trên, theo tôi, một phần là do nguồn cung về nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2, giá bán thấp hơn 15 triệu đồng/m2 còn ít.

Bên cạnh đó, một số ngân hàng vẫn còn quá thận trọng trong việc xác định đối tượng vay, thậm chí còn đòi hỏi những thủ tục không cần thiết, một số chính quyền địa phương cấp cơ sở cũng chưa quán triệt chủ trương, chính sách nên việc triển khai xác nhận đối tượng còn phiền hà, chậm trễ, gây bức xúc trong xã hội. Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM Lê Hoàng Châu cho rằng, những khó khăn, thách thức của thị trường bất động sản (BĐS) trong năm 2013 sẽ được chuyển sang năm 2014. Tuy nhiên, phân khúc nhà ở vừa và nhỏ vẫn sẽ là điểm sáng. Theo ông Châu, những kiến nghị của Hiệp hội BĐS TP.HCM về việc giải ngân gói 30.000 tỷ (thời hạn, Lãi suất, thế chấp tài sản...) và các giải pháp thúc đẩy thị trường BĐS năm 2014 về cơ bản đã được Chính phủ tán đồng.

Nghị quyết 02 của Chính phủ đã đặt ra nhiệm vụ giải quyết hàng tồn kho, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, giải quyết nợ xấu và hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp đô thị tiếp cận nhà ở. Trong đó có một nội dung trọng tâm là gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng, với 70% - tương đương 21.000 tỷ đồng dành cho cá nhân vay; 30% - tương đương 9.000 tỷ đồng dành cho doanh nghiệp vay) với Lãi suất vay cao nhất là 06%/năm, thời gian cho cá nhân vay tối đa 10 năm, và 05 năm đối với doanh nghiệp.

Thứ nhất, chúng tôi kiến nghị Chính phủ chấp thuận cho các dự án nhà ở thương mại quy mô vừa và nhỏ dưới 70m2/căn hộ, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 đang xây dựng dở dang được vay nguồn tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng. Như vậy sẽ nhanh chóng có sản phẩm hoàn thiện đưa ra thị trường, giải quyết nhanh hàng tồn kho và đáp ứng nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp đô thị.

Bên cạnh đó, điều kiện kinh tế vĩ mô được cải thiện cũng sẽ hỗ trợ thị trường bất động sản. Các luật thuế có hiệu lực thi hành, cùng với gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng được tiếp tục vận hành trơn tru hơn, cộng với việc các doanh nghiệp chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh để giảm giá thành, hạ giá bán, rồi các giải pháp hỗ trợ vay vốn cho người mua nhà… sẽ được triển khai mạnh mẽ hơn trong năm 2014.